Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nedir?

Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nedir?
Destekten yoksun kalma tazminatı, uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir maddi tazminat davası türüdür. Ölen kişiden düzenli olarak yardım görmekte olan kimseler, şartlara göre ölüm meydana gelmeseydi yardım devam edecek idiyse ve destek olanın ölümü ile bu desteğe muhtaç hâle gelmişlerse söz konusu bu tazminatı talep edebileceklerdir. Bu tazminat ölen kişinin sağlığında, maddi veya manevi destek vererek yanında olduğu kişilerce, ölmüş olanın ölümüne sebebiyet verenlerden istenir. Örneğin iş kazası nedeniyle hayatını kaybeden işçiden yukarıdaki şartlar dahilinde destek gören kişiler, kazanın meydana gelmesinde kusuru olan kişilerden destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilir. Bu tazminatın talep edilmesinin ana sebebi, kişinin hayatını kaybettiğinden geride bıraktıklarına destek olamaması sebebiyle, destekten yoksun kalanların yaşanan bu kayıptan dolayı daha fazla mağdur olmasına engel olmaktır.  
Destekten yoksun kalma tazminatının istenebilmesi için, ölüm olayının mutlaka gerçekleşmesi gerekmektedir. Yaralanma ya da bitkisel hayata girme durumlarında talep edilemez. Ancak ölüm olayının yaşanması, destekten yoksun kalma tazminatının alınmasına tek başına yetmemektedir. Tazminat istenecek kişinin, ölüm olayında kusurlu olması ve ölüm olayının hukuka aykırı bir fiilden kaynaklanması gerekmektedir. Ayrıca bu tazminatı talep eden ile ölen kişi arasında bir destek ilişkisinin ve bir bakım ilişkisinin bulunması gerekmektedir. Bu ilişki iki şekilde olabilir. Buna göre, ölen kişi ölmeden önce tazminatı talep edene düzenli ve sürekli olarak destek olmalı ya da ölmeden önce destek olmasa bile sağ olması halinde destek olacak olmalıdır. Bu destek gerçek olabileceği gibi, farazi destek de olabilir. Ölenin, ölmeden önce bir başkasına destek olması gerçek destek olarak adlandırılırken, ölenin ilerde destek olacağının düşünülmesi de farazi destek olarak adlandırılır. 

Peki, bu tazminatı kimler talep edebilir? 
Destekten yoksun kalma tazminatını talep eden kişinin, vefat edenin mirasçılarından biri olma şartı yoktur. Kişinin destek olduğu kişiler, eşi, anne ve babası veya çocukları olabileceği gibi, nişanlısı, arkadaşı veyahut yakını olmayan bir kişi dahi olabilir. Destekten yoksun kalma tazminatı için ölen ile destekten yoksun kalma tazminatını talep eden kişi arasında destek ilişkisinin varlığı yeterlidir. Müteveffa (ölen kişi) sağlığında iken, maddi durumu okumaya elverişli olmayan bir öğrenciye destek olmak amacıyla her ay düzenli olarak burs veriyor olabilir. Bu durumda yardımsever kişinin, haksız fiilden kaynaklanan neticelerle hayatını kaybetmesi durumunda öğrenci burstan mahrum kalacaktır. Mağduriyetinin giderilmesi için ise destekten yoksun kalma tazminatı yoluna başvurması gerekmektedir. 

Destekten yoksun kalma tazminatının zamanaşımı süresi, Türk Borçlar Kanunu’nun 72. Maddesinde düzenlenmiştir.  Buna göre tazminat talebi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yılın ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak 10 yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. 

Dava Nerede Açılır?
Maddi tazminatın bir türü olan destekten yoksun kalma tazminatında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise davalının ikametgâhının bulunduğu yer mahkemesi, birden fazla davalı var ise davalılardan herhangi birinin ikametgâhının bulunduğu yer mahkemesidir. Ancak davalı taraf tüzel kişi ise, tüzel kişinin bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.